Gan chiếm vị trí quan trọng trong chuyển hóa, không chỉ hấp thu chất dinh dưỡng mà còn thải trừ chất độc. Các tuyến nội tiết, hệ thống thần kinh, quá trình động lực tế bào đều tham gia tác động kích thích vào điều hòa sự chuyển hóa trong gan, loại độc và tái phân phối các chất tới máu ngoại vi. Sự hoạt động không bình thường của gan do khẩu phần ăn không đủ lượng protein, gluxit, lipit, vitamin, vi khoáng hoặc do cơ thể kém hấp thu. Người bị bệnh gan nên ăn gì? Ngược lại, nếu gan bị suy yếu sẽ gây rối loạn sự chuyển hóa bình thường các chất dinh dưỡng.Triệu chứng suy gan có thể ở dạng cấp hoặc mạn tính. Đặc biệt, có một số bệnh nhân mắc cả hai thể. Thể suy gan kịch phát thường do virus hoặc gan bị nhiễm độc ở các đối tượng bệnh nhân, trước đó chế độ ăn đã đảm bảo mức dinh dưỡng bình thường và chức phận gan hoạt động tốt. Thể suy gan mạn tính như viêm gan do rượu hoặc nhiễm khuẩn suy gan cấp hoặc mạn, đòi hỏi phải hỗ trợ dinh dưỡng kéo dài để kéo dài sự sống. Gan (Ảnh minh họa) 1. Nguyên nhân gây thiếu protein ở người bị bệnh gan Người bị bệnh gan , đặc biệt là người bị xơ gan có thể xuất hiện sự thiếu protein, chủ yếu do các nguyên nhân sau đây: Lượng protein tiếp thu từ trong thức ăn không đủ Do chán ăn, buồn nôn, nôn và tiêu chảy nên ảnh hưởng tới sự tiếp thu, tiêu hóa và hấp thu protein trong thức ăn. Mất quá nhiều protein Người bị xơ gan do xuất huyết đường tiêu hóa, lượng protein trong huyết thanh mất nhiều, nhiều lần lấy nước ở khoang màng bụng cũng có thể gây mất protein. Cách phòng chống bệnh gan. Protein hợp thành trong gan giảm đi Khi chức năng của gan có trở ngại, khả năng hợp thành albumin, fibrinogen, thrombinogen, transferrin, haptoglobin của gan giảm đi. Tăng tốc sự phân giải và chuyển hóa protein Khi bệnh gan kết hợp với các loại nhiễm trùng, sự phân giải và chuyển hóa của mô tăng mạnh, sự phân giải protein tăng nhiều. Mô của khối u ở những người ung thư gan sủ dụng nhanh hơn với protein, đường, chất béo, tiêu hao tăng nhiều. 2. Biểu hiện lâm sàng của sự thiếu protein Thời gian đầu thiếu protein thông thường không có triệu chứng gì nhưng thể trọng có thể giảm nhẹ, mức độ giảm giống như thiếu dinh dưỡng, sự chuyển hóa cơ bản và khả năng hoạt động của người bệnh thấp hơn người bình thường. Nếu mức độ khá nặng thì xuất hiện một số triệu chứng dưới đây: Mệt mỏi kém sức Không muốn hoạt động, thích ngồi hay nằm, hiệu suất công việc khá thấp,thể lực hạ, khi hoạt động dễ mệt mỏi, tinh thần uể oải, kém sinh động, giảm trí nhớ, khi triệu chứng nặng đi lại khó khăn. Mệt mỏi kém sức (Ảnh minh họa) Gầy gò Thể trọng giảm, như tổng lượng nhiệt không đủ, có thể thấy mỡ dưới da bị giảm, da nhão, thiếu tính đàn hồi, tĩnh mạch dưới da xanh xao, bắp thịt dần suy thoái. Phù thũng Ở các mức độ khác nhau, phù thũng nhẹ chỉ giới hạn ở chân và mặt, sau khi hoạt động sẽ bị nặng hơn. Phù thủng (Ảnh minh họa) Khi albumin dần bị hạ thấp, phù thũng thường rõ rệt, có thể phát triển đến toàn thân và tích nước ở ngực, ổ bụng. Triệu chứng ở hệ thống tuần hoàn Phần lớn giảm huyết áp, trước đây huyết áp cao cũng sẽ giảm đến mức bình thường, nhịp tim chậm, mỗi phút khoảng 50-60 lần, có thể hạ đến khoảng 40 lần, điện tim thường hạ điện áp, tuần hoàn ngoại vi không tốt, tay chân dễ nổi lên màu tím bầm. Thời kỳ đầu lượng nước tiểu còn nhiều, khi bệnh tình phát triển thêm một bước, protein huyết thanh hạ thấp và phù thũng rõ, đó là lúc lượng nước tiểu giảm ít dần. Triệu chứng bệnh gan. Triệu chứng ở hệ thống tiêu hóa Tuyến thể ở đường ruột và dạ dày suy thoái, giảm phân tiết, dịch tiêu hóa không đủ, acid trong dạ dày giảm xuống rất thấp thậm chí tiêu biến, dễ xuất hiện các chứng chán ăn và trướng bụng,… Lông tóc thay đổi Lông tóc giảm và trở nên mềm, màu lông chuyển sang nhạt. Dùng tyrosine có thể làm tóc trở nên đen, thỉnh thoảng có trường hợp sắc tố chìm ở dưới da tăng cao và hiện tượng bong da. Hiệu suất chuyển hóa cơ bản hạ thấp Nhiệt độ cơ thể hạ, dưới 36 độ, ớn lạnh, khi bụng đói đường huyết hạ quá thấp, thiếu máu. Thiếu protein trong thời gian dài, có hiện tượng calci trong máu quá thấp, có thể làm chất xương xốp mềm, trẻ em tăng trưởng chậm, kinh nguyệt ở phụ nữ bị rối loạn, ít ra kinh, chu kỳ chậm và tắt kinh, nam giới giảm tính dục. Gan nhiễm mỡ Trong gan chứa nhiều mỡ, gan phù to. Giảm sức đề kháng, dễ nhiểm trùng Do tính phản ứng hạ thấp, có thể không sốt và bạch cầu tăng cao dễ dẫn đến sốc tính nhiễm trùng, hiệu quả dùng chất kháng khuẩn cũng kém. Bệnh nhân bị thiếu protein có thể xuất hiện sự suy thoái về chuỗi lympho, nồng độ immunoglobulin (D, G, A, M) hạ thấp, tác dụng nuốt của bạch cầu giảm yếu.
