Xơ gan là một trong số các căn bệnh nguy hiểm về gan có thể đe dọa trực tiếp tới tính mạng của người bệnh. Đây được coi là giai đoạn cuối của các quá trình bệnh lý mãn tính ở gan. Việc điều trị bệnh xơ gan hiệu quả cần kết hợp thuốc chữa và chế độ ăn uống hợp lý rất quan trọng. Bài viết sau xin chia sẻ chế độ ăn uống phù hợp cho người bệnh theo tình trạng bệnh cụ thể tốt cho người bệnh xơ gan cần áp dụng. Một chế độ ăn uống hợp lý giữ vai trò rất quan trọng trong quá trình điều trị bệnh, giúp bệnh nhân cải thiện được các triệu chứng và phòng ngừa được các biến chứng, đồng thời không làm tăng gánh nặng cho gan. Chế độ ăn cho người bệnh xơ gan giai đoạn đầu Ở bệnh nhân xơ gan, trong giai đoạn đầu, bệnh thường không có triệu chứng gì rõ ràng, người bệnh chỉ cảm thấy mệt mỏi, một số người cảm thấy chán ăn, khó tiêu, buồn nôn và sợ những thức ăn có nhiều dầu mỡ. Đến khi bệnh nặng hơn người bệnh có thể thấy đau tức vùng hạ sườn phải và vàng mắt, vàng da. Bệnh nhân xơ gan ở giai đoạn đầu thường ít có biểu hiện bệnh cụ thể, người bệnh chỉ cảm thấy mệt mỏi, một số người cảm thấy chán ăn, khó tiêu, buồn nôn. Lúc này, chế độ ăn uống cần chú ý tránh các loại thực phẩm dầu mỡ, đồ ăn khó tiêu hóa hoặc gây chướng bụng đầy hơi. Đặc biệt cần tuyệt đối kiêng uống rượu và các chất kích thích khác. Thực hiện chế độ ăn uống cân bằng chất dinh dưỡng. Chế độ ăn khi bệnh xơ gan ở giai đoạn nặng Khi bệnh đã nặng, chức năng gan sẽ suy giảm nghiêm trọng. Bệnh nhân sẽ thấy bụng ngày càng to ra do ứ nước, đó là hiện tượng cổ trướng hay báng bụng. Bệnh nhân xơ gan có thể bị nguy hiểm đến tính mạng khi các biến chứng của xơ gan xảy ra như giãn vỡ tĩnh mạch thực quản. Lúc này, chế độ ăn uống đặc biệt quan trọng có ảnh hưởng trực tiếp tới tình trạng bệnh và hiệu quả chữa trị. Chế độ ăn uống cần chú ý như sau: – Cung cấp đầy đủ lượng chất đạm cần thiết cho cơ thể. Người bệnh cần bổ sung mỗi ngày khoảng 1g protein cho mỗi kg cân nặng. Ví dụ, một người nặng 50kg cần khoảng 50g protein. Thịt, trứng, sữa, ngũ cốc thường là các loại thực phẩm chứa nhiều chất đạm (protein). – Bệnh nhân xơ gan gặp phải tình trạng bị hôn mê thì phải ngưng ăn chất đạm hoàn toàn để tránh gây nguy hiểm. – Bệnh nhân bị trướng bụng (báng bụng) phải hạn chế ăn muối, nước mắm và các loại thức ăn mặn. – Cân bằng chế độ dinh dưỡng giữa các chất. Bên cạnh đó nên ăn nhiều rau quả tươi (không chứa chất bảo quản, hóa chất) và các loại thực phẩm giàu kali như chuối tiêu, đu đủ, rau ngót, rau lang… – Hạn chế ăn mỡ động vật, thay vào đó, người bệnh nên dùng dầu và bơ thực vật để chế biến món ăn. Bên cạnh đó nên tránh ăn các loại thức ăn, thực phẩm như phủ tạng động vật, lòng đỏ trứng, gừng, tỏi, ớt, hạt tiêu, bắp cải, rượu, bia, cà phê, trà đặc… gây khó tiêu hóa. – Tuyệt đối kiêng uống rượu bia, hạn chế các loại đồ uống khác như cà phê vì có thể gây ra biến chứng như giãn tĩnh mạch, nôn ra máu gây nguy hiểm. Nên ăn uống như nào cho hợp lý? Người bị xơ gan có nhu cầu về chất đạm tương tự như người bình thường. Trung bình người lớn cần mỗi ngày khoảng 1g protein cho mỗi kg cân nặng, nghĩa là một người nặng 50kg cần khoảng 50g protein. Những thức ăn có nhiều chất đạm là thịt và các sản phẩm chế biến từ thịt (chứa 20% protein), cá (20%), trứng (13%), ngũ cốc (10%), sữa (3%). Khi bệnh nhân xơ gan bị lơ mơ hay hôn mê, phải ngưng ăn chất đạm hoàn toàn vì lúc này nếu vẫn bổ sung chất đạm cho người bệnh thì sẽ gây nguy hiểm cho người bệnh. Cần cân đối giữa các thành phần như chất đường, chất đạm, rau và các loại trái cây, nên ăn nhiều rau xanh và các thực phẩm giàu kali như chuối tiêu, đu đủ, rau ngót, rau lang... Bệnh nhân bị báng bụng phải hạn chế ăn muối, nước mắm và các loại thức ăn mặn. Hạn chế mỡ động vật, thay mỡ động vật bằng dầu và bơ thực vật. tránh các loại thức ăn và các cách chế biến làm cho bệnh nhân khó dung nạp như phủ tạng động vật, lòng đỏ trứng, gừng, tỏi, ớt, hạt tiêu, bắp cải, rượu, bia, cà phê, trà đặc... Tuyệt đối không được uống rượu, bia và các chất có cồn bởi vì nếu uống rượu sẽ làm cho biến chứng như giãn tĩnh mạch thực quản xảy ra, gây nguy hiểm cho người bệnh khi xảy ra hiện tượng nôn ra máu.
